Marka koruması esas olarak tescil yoluyla elde edilebilir. Bir markanın tescil ettirilmesi, özellikle aynı ya da karıştırılabilecek derecede benzer bir marka ile ihtilaf oluşması halinde daha güçlü koruma sağlayacaktır.

Birçok kimse, ticaret unvanının ve ticari işletmenin ticaret sicilinde tescilinin, eşzamanlı olarak marka koruması anlamına geldiğini düşünmektedir. Bu çok yaygın bir yanlış algılamadır. Ticaret unvanları ve markalar arasındaki farkı anlamak önemlidir.

Ticari unvan; şirketinizin tam adıdır, örneğin “Abc Kimya Sanayi Anonim Şirketi” gibi ve bu
şirketinizi tanımlar. Bu unvan genellikle şirketinizin yasal yapısını tanımlayan Ltd. Şti., A.Ş., ya da benzer kısaltmalarla biter.

Marka ise, şirketinizin ürün i i /hizmetlerini farklı kılan işarettir. Bir şirket çok çeşitli markalara sahip olabilir. Örneğin, “Abc Kimya Sanayi Anonim Şirketi” piyasaya sürdüğü farklı ürünler için farklı markalar kullanabilir. Bu markalar ticaret unvanıyla aynı ibareden oluşabileceği gibi (Örn. ABC) ticaret unvanından tamamen farklı bir kelime de (Örn. XYZ) marka olarak kullanılabilir.

Marka Tescilinin Marka Sahibine Sağladığı Haklar Nelerdir?

• Tescilli bir marka başkasına devir edilebilir, miras yolu ile intikal edebilir, kullanma hakkı lisans konusu olabilir, rehin verilebilir veya teminat olarak gösterilebilir.
   
• Tescilli olmayan markalar, markaların tescili ve korunması hakkındaki yasalarla getirilen haklardan ve korumadan yararlanamazlar.

Marka Tescilini Engelleyen Temel Sebepler

Marka seçiminde markanın tescilinin engelleyen sebepleri dikkate almak önemlidir. Marka tescili için yapılan başvurular, aşağıdaki durumlarda “mutlak nedenler” olarak adlandırılan gerekçelerden dolayı reddedilir:

• Ayırt edici niteliğe sahip olmayan işaretler,
   
• Aynı veya aynı türdeki mal veya hizmetlerle ilgili olarak tescil edilmiş veya daha önce tescil için başvurusu yapılmış bir marka ile aynı veya ayırt edilemeyecek kadar benzer olan işaretler,
   
• Tescili talep edilen mal ya da hizmetler için cins, çeşit, vasıf, kalite, miktar, amaç, değer, coğrafi kaynak ve karakteristlik özellikler belirten işaretler,
   
• Ticaret alanında herkes tarafından kullanılan veya belirli bir meslek, sanat veya ticaret grubuna mensup olanları ayırt etmeye yarayan işaret ve adları münhasıran veya esas unsur olarak içeren markalar,
   
• Tescili talep edilen ürünün doğal yapısından ortaya çıkan şeklini veya bir teknik sonucu elde etmek için zorunlu olan, kendine malın şeklini veya mala asli değerini veren şekli içeren işaretler,
   
• Mal veya hizmetin niteliği, kalitesi veya üretim yeri, coğrafi kaynağı gibi konularda halkı yanıltıcı nitelikteki işaretler,
   
• Ülke bayrakları, WIPO Uluslararası Büro’ya korunması için iletilmiş olan devletlere ait
  hükümranlık işaretleri, hanedanlık armaları, resmi kontrol ve garanti işaretleri ile uluslararası kurumlara ait isim, damga, amblem ve işaretler,
   
• Tarihi ve kültürel değerler bakımından halka mal olmuş nitelikteki isim, amblem, arma, vb. işaretler
   
• Dini değerleri ve sembolleri içeren işaret ve adlandırmalar,
   
• Kamu düzenine ve genel ahlaka aykırı işaret ve adlandırmalar,marka olarak
  tescil edilemez.
   

Başvuru Öncesi Benzerlik Araştırması

Tescil talebinde bulunulacak markanın daha önce başkası adına tescil ya da başvuruya konu olup olmadığı ön araştırma ile öğrenilebilir. Ön araştırma işlemi Fayda Patent tarafından ücretsiz yapılabilmektedir.

Marka Tescil Başvurusunda Bulunabilcekler

• Türkiye Cumhuriyeti sınırları içerisinde ikamet eden gerçek veya tüzel kişiler,
   
• Türkiye'de sınai veya ticari faaliyette bulunan gerçek veya tüzel kişiler,
   
• Paris Sözleşmesi'ne veya Dünya Ticaret Örgütü Kuruluş Anlaşmasına Üye Ülke vatandaşları veya bu ülkelerde ikamet eden ya da, ticari veya sınai faaliyette bulunan gerçek veya tüzel kişiler,
   
• Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarına kanunen veya fiilen marka koruma hakkı veren ülke vatandaşları,

Türkiye'de marka tescili elde etme hakkına sahiptir.
 

Markanın Koruma Süresi

Tescil edilen bir marka başvuru tarihinden itibaren 10 yıl süre ile korumadan yararlanır. 10'ar yıllık sürelerle yenilenmek suretiyle tescilli bir markanın sınırsız bir süre ile korunması mümkündür.

Yenileme talebi koruma süresinin sona ermesinden önceki 6 ay içerisinde yapılır. Bu süre içerisinde yenileme talebi yapılmayan markalar için, ek ücret ödemek şartıyla, 10 yıllık sürenin sona ermesinden sonraki 6 aylık süre içerisinde de yenileme talebi yapılabilir.

Marka Hakkının Sona Ermesi

Tescilli bir marka üzerindeki tescilden doğan haklar;

• Markanın 10 yıllık koruma süresi sonunda yenilenmemesi,
   
• Marka sahibinin marka hakkından vazgeçmesi,

markanın mahkemece hükümsüz kılınması veya iptal edilmesi hallerinde sona erer.

Markanın Kullanılması Zorunluluğu

Markaların Korunması Hakkındaki 556 Sayılı KHK, tescil edilen bir markanın kesintisiz olarak 5 yıl süre ile kullanılmamasını iptal gerekçesi olarak belirtmektedir. Dolayısıyla, marka tescil başvurularında sadece üretimi ya da sunumu düşünülen mal ve hizmetlerin belirtilmesi gerekmektedir. Markaların, kullanılması düşünülmeyen mal ya da hizmetler için tescili hem tescil maliyetlerini artıracak hem de markanın iptali riskini ortaya çıkaracaktır.

Markanın Hükümsüzlüğü

• Tescil tarihinden itibaren 5 yıl süre ile kullanılmayan veya kullanıma 5 yıllık bir süre için kesintisiz ara verilen,
   
• Kullanım sonucu jenerik bir isim haline gelen,
   
• Kullanım sonucu yanıltıcı bir nitelik kazanan, Tescile engel bir durumun varlığına rağmen tescil edilmiş bulunan, markalar mahkeme kararı ile hükümsüz kılınabilir.